Page 10 - Секретаријат за законодавство
P. 10
користи заедничкиот термин право на ЕУ или право на Ев ропската
унија или законодавство на Европската Унија или само Acquis.
Оваа разлика е многу лесно да се забележи во насловот на секој прав
но обврзувачки акт донесен на ниво на ЕУ. Пред ноември 1993 годи
на, правните акти имаа нумеричка ознака завршувајќи со акроним
ЕЕЗ (Европска економска заедница). Од влегувањето во сила на До
говорот од Мастрихт, па до влегувањето на сила на Лисабонскиот до
говор во декември 2009 година, се користеше акронимот ЕЗ (Европ
ска заедница). По Лисабонскиот договор, се користи акронимот ЕУ. 1
Најважната промена воведена со Лисабонскиот договор е јасната и
прецизната поделба на надлежностите меѓу ЕУ и земјитечленки.
Ова се однесува на одговорноста за носење одлуки во одредена
политика. Договорот од Лисабон јасно ги дефинира областите во
кои ЕУ има надлежност за ексклузивност, споделување и поддршка.
Во политиките каде Европската унија има ексклузивна надлеж
ност, ЕУ има ексклузивна законодавна моќ и моќ за носење од
луки за регулирање на овие области, а земјитечленки на ЕУ не
треба да се мешаат со своите регулативи во овие области бидејќи
оваа надлежност ја делегирале на ЕУ и нејзините институции.
Областите во кои ЕУ има исклучива надлежност се наведени во
Договорот и вклучуваат: царинска унија, правила за конкуренција
за внатрешниот пазар, монетарна политика за еврозоната, тргов
ска политика и заштита на морските биолошки ресурси.
Повеќето надлежности се поделени меѓу ЕУ и земјитечленки. Во
политиките каде ЕУ и земјитечленки имаат заедничка надлежност,
земјитечленки може да преземаат мерки додека и доколку ЕУ сè
уште нема преземено мерки. Од друга страна, во овие области на
споделени надлежности, ЕУ може да интервенира само ако одреде
ни цели утврдени со договорите не може да се постигнат од земји
1 пр. Директивата 86/653/ЕЕЗ на Советот од 18 декември 1986 година за коорди
нација на законите на земјитечленки во врска со самовработени трговски аген
ти; Директивата 98/34/ЕЗ на Европскиот парламент и на Советот од 22 јуни 1998
година за утврдување постапка за обезбедување информации во областа на тех
ничките стандарди и прописи; Директивата 2010/31/ЕУ на Европскиот парла
мент и на Советот од 19 мај 2010 година за енергетски карактеристики на згради;
8